Sayıştay’ın Zonguldak Belediyesi’ne ilişkin 2024 yılı denetim raporu, belediyenin mali yönetiminde ciddi sorunlar, usulsüz muhasebe kayıtları ve mevzuata aykırı uygulamalar bulunduğunu ortaya koydu. Raporda hem mali tabloların doğruluğunu etkileyen hem de belediyeyi büyük bir mali yük riski altında bırakan çok sayıda bulgu yer aldı.
Denetim sonucunda hazırlanan raporda; enflasyon düzeltmesi hatalarından kıdem tazminatı karşılıklarının ayrılmamasına, banka kredilerinin yanlış muhasebeleştirilmesinden kamu borçlarının gizlenmesine kadar pek çok kritik tespit sıralandı.
ENFLASYON DÜZELTMESİ HATALARI BELEDİYENİN MALİ TABLOLARINI SAPTIRDI
Sayıştay’ın en kritik bulgularından biri, belediyenin enflasyon muhasebesi işlemlerini mevzuata uygun yürütmemesi oldu.
Enflasyon düzeltmesi sonrasında 698 hesapta oluşan farkların doğru şekilde aktarılmadığı,
100 milyonlarca liralık taşınmaz, makine, araç ve amortisman hesaplarına hiç enflasyon düzeltmesi yapılmadığı tespit edildi. Bu eksikliklerin, belediyenin varlıklarının gerçek değerini mali tablolarda yanlış ve eksik gösterdiği belirtildi.
KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI AYRILMAMIŞ: 8 MİLYON TL ÖDEME PLANSIZ YAPILMIŞ
Belediyenin sürekli işçileri ve belediye şirketi personeli için mevzuat gereği ayrılması gereken kıdem tazminatı karşılıklarını ayırmadığı belirlendi.
Sayıştay’ın tespitine göre belediye, yıl içinde oluşan kıdem tazminatlarını karşılık ayırmadan doğrudan ödedi ve 8.020.588,06 TL’lik ödeme plansız şekilde mali tablolara yansıdı.
BANKA KREDİLERİNDE DÖNEMSELLİK İLKESİ İHLAL EDİLDİ
Belediyenin İller Bankası ve diğer finans kuruluşlarına olan kredi borçlarının yanlış sınıflandırıldığı ortaya çıktı. 74.5 milyon TL’lik kredi borcunun, 24 milyon TL’si bir yıl içinde ödenecek olmasına rağmen tamamı uzun vadeli borç gibi gösterildi. Ayrıca toplam borç tutarı tablolarda 46.858,37 TL eksik yer aldı.
KAMUYA OLAN BORÇLAR 251 MİLYON TL EKSİK GÖSTERİLDİ
Belediyenin vergi ve SGK dahil kamuya olan borçlarının mali tablolarda doğru gösterilmediği tespit edildi. Sayıştay’a göre:
milyon TL vergi borcu, 34.4 milyon TL yapılandırılmış borç,
205.9 milyon TL SGK prim borcu olmasına rağmen bu borçların çok küçük bir bölümü kayıtlara yansıdı.
Toplam 251.244.682,61 TL’nin bilançoda görünmemesi “mali tabloların gerçeği yansıtmadığı” yönünde ağır bir tespit olarak dikkat çekti.
YATIRIMLAR GEÇİCİ KABULE RAĞMEN AKTARILMADI: 110 MİLYON TL SAPMA
Belediyenin yapım işleri için kullanılan 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar hesabında ciddi hata tespit edildi.
Yapılan incelemelerde, geçici kabulü tamamlanan projelerin ilgili varlık hesaplarına aktarılmadığı ve bu nedenle, 258 hesabının olması gerekenden 109.994.340,78 TL fazla göründüğü belirlendi. Bu hata, belediyenin yatırım envanterinin gerçek durumu yansıtmamasına yol açtığı belirtildi.
TAHSİSLİ 7 TAŞINMAZ KAYDEDİLMEMİŞ
Belediyenin kullanımına tahsis edilen 7 taşınmazın hiçbirinin mali kayıtlarda yer almadığı ortaya çıktı. Bu eksiklik, 250 Arazi ve Arsalar, 252 Binalar, 257 Birikmiş Amortismanlar ve 500 Net Değer hesaplarında gerçeğe aykırı görüntü oluşmasına neden oldu.
5 YILI AŞAN BÜTÇE EMANETLERİ GELİR KAYDEDİLMEMİŞ
Belediyenin emanet hesaplarında 5 yılı aşmış ve mevzuata göre bütçeye gelir kaydedilmesi gereken 1.225.452,93 TL bulunduğu ancak gelir yazılmadığı tespit edildi.
MEVZUATA AYKIRI UYGULAMALAR LİSTESİ KABARIK
Sayıştay’ın “Diğer Bulgular” bölümünde ise dikkat çeken 13 ayrı usulsüzlük yer alıyor: Kullanılmayan ödeneklerin iptal edilmemesi, giyim giderlerinin personel sözleşmesine rağmen belediye bütçesinden karşılanması, Evsel atık tarifesinin mevzuata aykırı belirlenmesi ve KDV uygulanmaması, Taksi plakalarının ihalesiz ve süresiz verilmesi, Personel giderlerinin yasal sınırı aşması, Su kayıp-kaçak oranlarının limitlerin üzerinde olması, Ecrimisil alınmadan taşınmaz kullandırılması, Zabıta olmayan personelin zabıtada çalıştırılması ve birçok başka bulgu raporda yer aldı.
SAYIŞTAY, BELEDİYE MALİ TABLOLARINDA CİDDİ SORUNLAR TESPİT ETTİ
Sayıştay, raporunun sonuç bölümünde, Zonguldak Belediyesi’nin bazı hesap alanları hariç mali tabloların genel olarak kabul edilebilir olduğunu ancak çok kritik hesaplarda gerçeği yansıtmayan önemli hatalar bulunduğunu açıkladı.
Belediyenin mali yapısının sağlıklı bir zemine oturtulması için mevzuata uygun muhasebe düzenine geçilmesi, borçların tam ve gerçekçi gösterilmesi ve iç kontrol mekanizmalarının güçlendirilmesi gerektiği vurgulandı.
